Różnorodność produktów regionalnych oraz ich walory smakowe i odżywcze bez trudu pozwalają skomponować posiłek odpowiedni na każdą porę dnia.
Wypieki
Stolica Małopolski to jedyne miasto w Europie, które na listę produktów regionalnych UE wpisało aż dwa wyroby piekarnicze: chleb prądnicki i obwarzanek. Chleb prądnicki, wypiekany z mąki żytniej na zakwasie, może być okrągły lub podłużny. Cechą charakterystyczną jest jego wielkość: największe bochenki ważą nawet 14 kg. Z kolei obwarzankom, posypywanym solą, makiem lub sezamem, nadaje się kulisty kształt – symbolizuje on koło życia i podobno przynosi szczęście. Warto też wspomnieć o paluszkach krakowskich, wypiekanych już od XIII w. Były wyrabiane ręcznie ze zboża rosnącego w okolicy, a do ich dekoracji używano soli przywiezionej z kopalni w Wieliczce.
Mięso, wędliny i ryby
W Małopolsce nie brakuje pysznych tradycyjnie wytwarzanych mięs. Jednym z nich jest jagnięcina podhalańska, pozyskiwana z małych stad pasących się w tradycyjny sposób, na nienawożonych łąkach. Poza tym coś dla siebie znajdą tu smakosze gęsi – gęś zatorska jest uznawana za rasę regionalną. Również lista małopolskich wędlin jest bardzo długa. Na uwagę zasługuje kiełbasa piaszczyńska – produkowana już za czasów Kazimierza Wielkiego według specjalnej receptury w dawnej podkrakowskiej wsi, Piaskach Wielkich. Przysmakiem Jana Pawła II była kiełbasa lisiecka produkowana w Liszkach i Czernichowie, a poza tym do wyboru są różne rodzaje boczku. Małopolska oferuje też coś dla wegetarian: na liście produktów tradycyjnych znalazł się karp zatorski, również w wersji wędzonej, hodowany w Zatorze już od XII w. oraz pstrąg ojcowski potokowy.
Nabiał i jajka
Małopolska słynie z góralskich serów – do wyboru są m.in.: wędzony oscypek (w wersji mini określany jako redykołka), słona bryndza podhalańska czy bundz. Wszystkie powinny być przygotowane z mleka owczego, choć dopuszczalna jest pewna domieszka krowiego. W Kowalowej, w okolicach Tuchowa, można spróbować gomółek – suszonych serków z miętą. Owoce i warzywa
W Małopolsce szczególnie długą historią szczyci się uprawa jabłek – o walorach smakowych tych owoców można przekonać się, kosztując jabłek łąckich i raciechowickich. Pyszne są także maliny z Brzeznej, cieszące się dużym powodzeniem w kraju i za granicą, oraz łukowickie śliwki (tzw. suski sechlońskie) suszone w tradycyjny sposób w kilku małopolskich miejscowościach. Wśród warzyw warto wspomnieć o fasoli Piękny Jaś, uprawianej w kilkunastu gminach położonych w Dolinie Dunajca i charakteryzującej się wysoką zawartością magnezu, oraz ogórkach kiszonych w studni, dzięki czemu uzyskują specyficzny smak i aromat.
Owoce i warzywa
W Małopolsce szczególnie długą historią szczyci się uprawa jabłek – o walorach smakowych tych owoców można przekonać się, kosztując jabłek łąckich i raciechowickich. Pyszne są także maliny z Brzeznej, cieszące się dużym powodzeniem w kraju i za granicą, oraz łukowickie śliwki (tzw. suski sechlońskie) suszone w tradycyjny sposób w kilku małopolskich miejscowościach. Wśród warzyw warto wspomnieć o fasoli Piękny Jaś, uprawianej w kilkunastu gminach położonych w Dolinie Dunajca i charakteryzującej się wysoką zawartością magnezu, oraz ogórkach kiszonych w studni, dzięki czemu uzyskują specyficzny smak i aromat.
Potrawy
Na liście produktów tradycyjnych nie brakuje też gotowych dań. Zupy reprezentują: krakowskie odmiany żurku i czerwonego barszczu, sułkowicka i orawska krzonówka z osadem z chrzanu, podawana z kawałkami kiełbasy, szynki i jajek, i wywodząca się z Podhala zupa zoproska serwowana z dodatkiem suszonych grzybów i świeżych ziół. Listę uzupełnia rosół polski, do dnia dzisiejszego gotowany według tradycyjnej receptury przez gospodynie z terenu Doliny Raby. Znajdzie się też coś dla miłośników pierogów – tradycyjnej potrawy mącznej nadziewanej serem, mięsem czy owocami (śliwką, truskawka, borówką, wiśnią).Poza tym na Podhalu często gotowano różnego rodzaju kluski – przykładem są hałuski, podawane na śniadanie z mlekiem, na obiad jako dodatek do gulaszu i pieczeni, a na kolację razem ze skwarkami – a także kluski tarcioki (kluski scykane), przygotowywane z utartych surowych ziemniaków i mające dzięki temu jasnoszary kolor. Na liście tradycyjnych potraw są również m.in. kapusta po góralsku i kasza pęcak z kapustą (przyrządzana do dziś we wsi Siedlec). Wszystkie potrawy doprawione są oczywiście bocheńską bądź wielicką solą. W regionalnych karczmach warto spróbować kwaśnicy (intensywnej zupy na bazie kapusty, żeberek, boczku i kiełbasy), bigosu (danie na bazie kapusty, kiełbasy, grzybów i pomidorów), placka zbójnickiego (na który składa się placek z ziemniaków smażony na oleju i podawany z gulaszem mięsnym).
Słodkości
Z malowniczej miejscowości Jodłownik pochodzą pyszne kołacze z serem, które kiedyś piekło się tylko na wesela. Ser jest także podstawowym składnikiem innego ciasta – sernika jurajskiego, tradycyjnie wypiekanego w specjalnych ramkach z drewna wiśniowego. Na liście małopolskich produktów znalazły się też m.in. dżem z płatków róż oraz konfitura borówkowo-jabłkowa, wykorzystywana do naleśników, ciast, deserów, a także jako dodatek do mięs. Na ochłodę można skosztować sądeckich lodów stanowiących wizytówkę Nowego Sącza albo tych nowotarskich, o kremowej, delikatnej konsystencji. Warto również skosztować kremówki wadowickiej, której smakował i rozpromował Jan Paweł II – papież Polak.
Napoje
Ponieważ w Małopolsce bardzo popularne jest pszczelarstwo, w regionie można skosztować tradycyjnych miodów, takich jak miód wielokwiatowy leśny z Podksięża czy suski miód spadziowy z drzew iglastych. Od wieków wytwarza się tu również napoje alkoholowe: na degustację czekają m.in. miodówka podgórska, imbirówka iwkowska, śliwowica łącka czy jarzębniak izdebnicki. Mniejszą zawartość alkoholu mają różne odmiany wina – aby je poznać, warto wyruszyć Małopolskim Szlakiem Winnym.
